RÖPORTAJLAR
Ali Sabancı
Girişimcilik kavramı, Türkiye ekonomisine sağladığı katkı ve yarattığı istihdamla, her geçen gün hatrı sayılır bir söylem halini aldı. Sadece hayal kuran değil, çözüm üreten ve insiyatif alan girişimcilerse birçok kişiye ilham kaynağı olmaya başladı. Ülkemiz yıllar içerisinde sektörün önde gelenlerinin yaptığı etkinlikler, gönüllü çalışmalar ve mentorluklarla bu konuda önemli bir yol katetti. Gelinen bu noktada ekosistemin değerli oyuncuları kolları sıvadı ve Global Girişimcilik Kongresi’nin ülkemizde yapılması için çalışmalara başladı. Pegasus Havayolları yönetim kurulu ve TOBB Genç Girişimciler Kurulu başkanı Ali Sabancı’yla 16-19 Nisan tarihleri arasında İstanbul Hilton Bomonti otelde gerçekleşen kongreyle ilgili görüştük.
1. Global Girişimcilik Kongresi’nden bahseder misiniz?
2009 yılında Kansas’ta bin kişi ile başlayan Global Girişimcilik Kongresi, dünyada girişimcilik alanında yapılan en büyük etkinliktir. Geçtiğimiz yıllarda Dubai, Şangay, Liverpool, Rio, Moskova, Milano, Medellin ve Johannesburg gibi şehirlerde gerçekleşen Global Girişimcilik Kongresi’nin 10. senesine, 16-19 Nisan 2018 tarihlerinde İstanbul’da ev sahipliği yaptı. Yaklaşık 10 yıldır üyesi olduğumuz Global Girişimcilik Networkü (GEN) bütünsel bir global girişimcilik ekosisteminin yararlanacağı bir öğrenim ve paylaşım platformudur. Global Girişimcilik Network’ü, girişimcilik ekosistemlerinin gelişimiyle ilgili 170’ten fazla ülkenin dahil olduğu; araştırma, politika, ilham ve farkındalık, eğitim ve yatırım konularını kampanyalar, etkinlikler ve çalıştaylar yoluyla ele almaktadır.
2. Bugüne kadar hangi ülkelerde kaç girişimciye ulaşıldı?
Toplamda 9 senede 42.000 girişimciye ulaşıldı. 2009 Kansas 1000 , 2010 Şangay 3000, 2011 Dubai 2000, 2012 Liverpool 3000, 2013 Rio 3000, 2014 Moskova 6000, 2015 Milano 8000, 2016 Medellin 8000 ve 2017 Johannesburg 8000 girişimci katılmıştır. Bu sene İstanbul’da yapılan GEC’e 7000 kişi katıldı.
3. Türkiye bu kongreye ev sahibi olmayı nasıl başardı?
Global Girişimcilik Kongresi’ni 10. senesinde İstanbul’da gerçekleştirebilmek için çok çetin testlerden geçtiğimizi söyleyebiliriz. Global Girişimcilik Kongresi, Kauffman Vakfı destekli Global Girişimcilik Network’ü (Global Entrepreneurship Network- GEN) tarafından başlatıldı ve dünya çapında girişimciliği ve girişimcilik ekosistemlerini geliştiren kurum ve kuruluşların buluşma noktası haline geldi. Biz de Kongre’yi 10. senesinde ülkemizde gerçekleştirebilmek için TOBB, TİM, Endeavor ve Habitat ile oluşturduğumuz konsorsiyum ile 2016 yılında GEN tarafından açılan bir ihaleye katıldık. Doha ve Dublin’in de aralarında bulunduğu şehirler arasından bu konsorsiyum ile öne geçerek zafere ulaştık ve Türkiye’nin girişimci gücünü uluslararası platformda sunmak adına önemli araçlardan biri olan kongreyi İstanbul olarak düzenlemeye 25 Nisan 2016 itibariyle hak kazandık. Tüm dünyada 170’i aşkın ülke ile aynı anda kutlanan Global Girişimcilik Haftası’nın (Global Entrepreneurship Week – GGH) küresel kongresi olarak kabul edilen ve 3000’i aşkın katılımcının ağırlandığı Global Girişimcilik Kongresi’ni (Global Entrepreneurship Congress – GEC) 16-19 Nisan tarihleri arasında İstanbul’da Hilton Bomonti’de gerçekleştirecek olmaktan ötürü büyük mutluluk duyuyoruz.
4. Bu kongrenin Türkiye’deki paydaşları hangi sorumlulukları üstlendiler?
İstanbul’un bölgesel bir girişimcilik merkezi olarak dünyadaki yerini güçlendirecek Global Girişimcilik Kongresi’nin (GEC18IST), İstanbul Organizasyon Komitesi; benim başkanlığımda Endeavor, Habitat, TİM ve TOBB’dan oluşuyor. Konsorsiyumun her üyesi başkan seviyesinde Kongre’mize yakinen ilgi gösteriyor. TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu, TİM Başkanımız Sayın Mehmet Büyükekşi, Endeavor Başkanı Sayın Emre Kurttepeli ve Habitat Başkanı Sayın Sezai Hazır tüm süreçlerde yanımızda ve bize desteklediler. Türkiye’nin önde gelen sivil toplum kuruluşları olarak İstanbul’un bu önemde bir Kongre’ye ev sahipliği yapmasından dolayı büyük mutluluk yaşadık. Bu konsorsiyumda yer alan her kurum girişimcilik alanında ülkemizin önde gelen çalışmalarına imza atmaktalar. Rifat Başkan’ımızın liderliğinde TOBB; Genç ve Kadın Girişimciler Kurulları ile ülke çapında girişimcilik alanında farkındalık kazandırıyor. Mehmet Başkan’ımızın liderliğinde TİM; illerde açtığı Girişim Evleri ve İnovasyon&Girişimcilik Haftası gibi önemli etkinliklerle ülkemiz girişimcilerine destek oluyor. Endeavor; 2008’den bu yana Global Girişimcilik Haftası’nın ana paydaşı olarak ülke çapında etkin girişimciliğin desteği yönünde faaliyetler yürütüyor. Habitat ise Ulusal Gençlik Ağı, Kamu-Özel Sektör Partnerlikleri ve Ekosistem buluşmaları ile ülkemizin girişimcilik algısını güçlendiriyor.
5. Kongrenin içeriği nasıldı?
Dört günlük kongrenin ilk ve son gününde kapalı etkinliklerden yaptık, 17-18 Nisan günleri halka açık paneller ve atölyeler gerçekleşti. Kongre; “Innovation Culture”, “Exponential Thinking” ve “Zero Barriers” çerçevesinde STK, üniversite, lise, kamu ve özel sektör temsilcilerinin yanı sıra girişimci ve yatırımcıları da ağırlad. Kongre boyunca iş ve girişimcilik dünyasının önde gelen fikir önderlerinin yer aldığı ana seanslar, ilham verici konuşmacılarla endüstri ve ekosistem trendlerinin tartışıldığı paralel seanslar, konu bazlı araştırma ve atölyelerin gerçekleştiği Learning Hub, Workshop Hub’lar ve networking fırsatı yaratacak birçok farklı alan vardı. Dört gün boyunca ana kongre dışında GEN Çalıştayı ve Ödül Töreni, GBAN, GERN, GIST ve Startup Nations Ministerial senelik buluşmaları, saha ziyaretleri ve ekosistem atölyeleri gerçekleşti.
6. Kongrenin en ilgi gören etkinlikleri hangisiydi?
İstanbul’da 10. yılını kutlayan Kongre boyuncaMuhtar Kent (Coca Cola), Guy Peri (P&G), Fadi Ghandour(Aramex | Abraaj | Wamda), Jeff Hoffman (Colorjar) ve Yossi Vardi (4 Years From Now) gibi uluslararası iş ve girişimcilik dünyası liderleri sahne aldı. GEC’te, ana seansların yanı sıra endüstri ve ekosistem trendlerinin tartışıldığı paralel seanslar, konu bazlı araştırmalar ve vaka çalışmalarının paylaşıldığı Learning Hub’lar, atölyelerin gerçekleştiği Workshop Hub’lar ve networking fırsatı yaratan saha ziyaretleri gibi birçok farklı aktivite, 16 Nisan haftasında gerçekleşti.
7. Bu kongre vasıtasıyla biraraya gelen katılımcıların profili nasıldı?
Bu yıl %50’si yabancı katılımcıdan oluşan Global Girişimcilik Kongresi’nde günlük 3.000’den fazla ziyaretçi yer aldı. İstanbul’da ağırladığımız, 170’ten fazla ülkenin girişimcilik ekosistemini şekillendiren 350 GEN delagasyonunun yanında, konuşmacıların %70’i dünyanın dört bir köşesinden katıldı. Bu konuşmacıların 300’den fazlası C-Level veya konu uzmanı. Kongre boyunca ana sahnede Muhtar Kent (Coca Cola), Fadi Ghandour(Aramex), Yossi Vardi (ICQ Kurucusu), Zainab Salbi (TV Kişiliği ve #metoo Hareketi Önderi) gibi 40 ve üzeri fikir lideri yer aldı. Bu isimlere ek olarak kongre, Global platformların genel buluşma toplantılarına da ev sahipliği yaptı. Bu platformlar arasında Global Band of AngelsNetwork (GBAN), Global Enterpreneurship Network (GEN), Global Enterpreneurship Research Network (GERN), Global Innovations Through Science & Tech(GIST) ve Dünya Bankası ve Kalkınma Bakanlığı himayesinde düzenlenen ve 60+ ülkeden bakanlık seviyesinde katılımın olduğu Startup Nations Ministerial yer aldı.
8. Organizasyonun destekçileri kimlerdi?
GEC18IST için Endeavor, Habitat, TIM ve TOBB hep birlikte elimizi taşın altına koyduk. Amacımız bu kolektif yaklaşımı kongrenin tümüne yansıtmak oldu. Bu bağlamda kar amacı gütmeyen bir yaklaşım ile girişimcilik ekosistemini destekleyen tüm kurumları kongreye dahil etmek istedik. Stratejik Partnerlerimiz Koç Holding, Pegasus Havayolları, Sabancı Holding’in yanı sıra, tematik paralel seans ve Hub’larımıza destek çıkan Akbank, Arçelik, Brisa, Enerjisa, Fibabank & Özyeğin Universitesi, Ford Otosan, Garanti Bankası, iyzico, Kordsa, P&G, Tahincioğlu, Teknosa, Zorlu, Limak gibi daha bir çokdeğerli destekçilerimiz mevcuttu. Tüm bu kurumların desteği sayesinde, kongremiz 1,6 Milyon Euro’yu bulan bir bütçeyle gerçekleştirildi.
9. Bu organizasyonun İstanbul ve Türkiye özelinde etkileri nasıl oldu?
Bu organizasyonda, Türkiye’de paydaşlar arasında şimdiye kadar görülmemiş bir dayanışma örneği; aynı sektörden de olsa tüm kurumlar için kolektif bir sahiplenme söz konusu oldu. Amacımız bu sahiplenmeyi sürdürerek girişimcilik ekosistemimizi büyütmeye ve güçlendirmeye ve İstanbul’u bölgesel ve global bir girişimcilik merkezi haline getirmeye odaklanmak. Uzun vadede Türkiye’de girişimcilik ekosistemini destekleyen kurumlar olarak çıtayı yükseltmemiz ve global düşünmemiz son derece önemli. GEC, tüm paydaşların bir araya geldiği bir platform, özel sektörün kucakladığı ve sahip çıktığı bir etkinlik, ve sektörel ve bölgesel odaklanmayı önceliklendirmemiz için mükemmel bir fırsat olma özelliği taşıyor. Bu etkinliğin yarattığı olumlu dalga ile, somut çıktılarla Türkiye çapında girişimciliği bir üst seviyeye taşıyabileceğimiz imkanları kaçırmamalıyız.